Jak zawsze staramy się, by nasze wystawy zainteresowały dzieci i nieco starszych mieszkańców Kołbieli. Tym razem zapraszamy do obejrzenia plansz dotyczących twórczości poetyckiej Doroty Gellner i Bolesława Leśmiana. Wystawy można oglądać dzięki życzliwości Biblioteki Publicznej w Piasecznie.
Dorota Gellner (ur. 11 lutego 1961 w Warszawie) – polska poetka, prozaik, autorka książek dla dzieci, tekstów piosenek, słuchowisk radiowych, bajek muzycznych. Córka poetki Danuty Gellnerowej. Debiutowała w 1982 w dwutygodniku „Świerszczyk”. Współpracowała lub współpracuje z czasopismami dziecięcymi: „Świerszczyk”, „Miś”, Płomyczek”, „Pentliczek”, „Ciuchcia”, „Nasz Maks”, z wydawnictwem Plac Słoneczny 4. Napisała ponad sto książek i ponad dwieście tekstów piosenek dla dzieci. Jest autorką słuchowisk radiowych, bajek muzycznych, scenariuszy, sztuki Diabliki, figliki (prapremiera Państwowy Teatr Lalek Guliwer w Warszawie). W latach 1984–1993 współautorka (wraz z Barbarą Kolago) radiowej audycji słowno-muzycznej Zielona Półnutka. Utwory Doroty Gellner znajdują się w podręcznikach, przewodnikach metodycznych, antologiach, a książki na Liście Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej. Książka Wścibscy wydana przez wydawnictwo Bajka została wpisana na Listę Białych Kruków Międzynarodowej Biblioteki Młodzieżowej w Monachium. Została odznaczona orderem Kawalerów Uśmiechu.
Bolesław Leśmian, pierwotnie Bolesław Lesman (ur. 22 stycznia 1877 w Warszawie, zm. 5 listopada 1937 tamże) – polski poeta i prozaik żydowskiego pochodzenia, czołowy przedstawiciel literatury dwudziestolecia międzywojennego, krytyk literacki.
Uznany za najbardziej nowatorską, najoryginalniejszą i najbardziej skrajną indywidualność twórczą literatury polskiej XX wieku, u której pośmiertnie dopatrywano się poetyckiego geniuszu; za życia zaś określano epigonem Młodej Polski. Twórca nowego typu ballady. Od jego nazwiska pochodzi termin określający specyficzną grupę neologizmów – leśmianizmy. Autor baśni pisanych prozą oraz erotyków (m.in. W malinowym chruśniaku) silnie nacechowanych egzystencjalizmem oraz filozofią Henriego Bergsona.
Choć życie Leśmiana przypada na XX-lecie międzywojenne, jego twórczość ucieka od wpływu historii, realizuje się raczej w wymiarach filozoficzno-metafizycznym i psychologicznym. Czerpał z twórczości baroku, romantyzmu, Młodej Polski. Wpływy romantyczne to przede wszystkim wszystko to, co mistyczne, duchowe, paranormalne; co głęboko powiązane z Naturą oraz Bogiem. Czerpał z dramatu romantycznego, stosował ironię, paradoksy, odświeżał i unowocześniał balladę.
W swej poezji wskrzesił świat fantastyczny; w tej ucieczce od rzeczywistości można doszukać się buntu szczególnie względem nudnego, stereotypowego mieszczaństwa. Leśmian, jako pasjonat Nietzschego, czuł niechęć do ludzi biernych, przeciętnych. Ideałem dlań był wolny i niezależny człowiek renesansu.
Często odwoływał się także do symbolizmu. Użycie symboli przywoływało często idee filozoficzne, przez co poezja Leśmiana uważana jest za poezję filozoficzną, szczególnie osadzona w filozofii Henriego Bergsona.
Niedoceniony przez epokę, odsunął się od społeczeństwa, a nawet stał się wobec niego agresywny. Jego frustracja odbijała się w niechęci do spraw zwykłych, codziennych, szarych. Uciekał więc w świat poezji, co zaowocowało serią Oddaleńcy. W wierszach tych podmiot zbiorowy staje się jakby głosem wszystkich rozgoryczonych ludzi, którzy przez swoją indywidualność, inność, wrażliwość, nie mogą się dostosować do jałowego mieszczańskiego życia.
Leśmian nie poprzestaje jednak na totalnej negacji – pokazuje też pewien ideał człowieka nazywanego człowiekiem pierwotnym. Człowiek prymitywny zaś posiadał – tak pożądane przez Leśmiana – cechy twórcze. Jego przemyślenia i życie determinowane były bezpośrednio przez żywioły i metafizykę. Jako głęboko związany z naturą intuicyjnie wsłuchiwał się w swoje wewnętrzne „ja”. W tej koncepcji powracają idee Bergsona, a także Giambattisty Vico.
Sen u Leśmiana jest jednym ze sposobów istnienia świata poetyckiego i sposobem na jego organizację, to forma kontaktu podmiotu lirycznego ze światem.
Poezję Leśmiana można śmiało nazwać poezją wezwania do miłości. Poeta spiera się z Bogiem, porusza kwestie egzystencjalne, by w końcu opowiedzieć się po stronie miłości i erotyki.
Leśmianowska metafizyka wiązała się z ludowością – i to właśnie w niej realizują się światopoglądowe kwestie powrotu do natury i pierwotności. Stanowi studium archetypu natury ludzkiej. Dla poety stworzenie pierwotnego, ludowego mikrokosmosu stało się próbą przedstawienia rozważań na temat stosunku natury i człowieka, jednostki i zbiorowości, sztuki i metafizyki.
Jego wiersze były melodyjne, przestrzegał surowych zasad konstrukcji sylabotonicznej.
